ตรวจอาการเบื้องต้น: ไข้สูงในเด็ก คุณพ่อคุณแม่รับมืออย่างไรดี?
วิธีการวัดไข้ แบบไหนถึงจะเรียกว่ามีไข้?
ควรสลัดปรอทให้ต่ำกว่า 36 องศา ก่อนวัดไข้ทุกครั้ง
ถ้าเป็นเด็กที่อายุน้อยกว่า 6 ปี หรือยังไม่สามารถอมปรอทได้ ให้วัดทางรักแร้ โดยให้หนีบไว้แน่นๆ อย่างน้อย 3 – 5 นาที โดยสังเกตว่าปรอทต้องอยู่กึ่งกลางรักแร้ และเมื่อหนีบปรอทจนครบแล้วได้อุณหภูมิเท่าไร ให้บวกเพิ่มอีก 0.5 องศา เช่น วัดปรอททางรักแร้แล้วได้อุณหภูมิ 37.5 องศา แสดงว่า อุณหภูมิร่างกายจริง เท่ากับ 38 องศา แต่ถ้าหากเป็นปรอทวัดไข้แบบดิจิทัล คือ แสดงตัวเลขขึ้นเลย ไม่ต้องบวกเพิ่ม
ถ้าเป็นเด็กที่โตแล้วให้วัดทางปาก ให้วางปรอทไว้ใต้ลิ้นประมาณ 1 นาที โดยก่อนการวัดอุณหภูมิ ต้องไม่ดื่มน้ำเย็นหรือน้ำร้อนก่อนวัดไข้อย่างน้อย 15 นาที
ในทารกแรกเกิดให้วัดไข้ทางทวารหนัก โดยใส่เข้าไปประมาณ 1 – 2 เซนติเมตร ระยะเวลานาน 1 นาที ห้ามใช้ในเด็กที่มีการถ่ายเหลว ซึ่งปรอทชนิดนี้จะเป็นปรอทที่แตกต่างจากปรอทวัดไข้ทั่วไป
คุณพ่อคุณแม่ควรทำอย่างไรเมื่อลูกน้อยมีไข้?
– เมื่อรู้สึกเริ่มไม่สบายหรือตัวร้อน ให้ใช้ปรอทวัดไข้ตามวิธีการวัดไข้
– ให้เช็ดตัวลดไข้บ่อยๆ โดยใช้ผ้าชุบน้ำบิดหมาดๆ เช็ดปลายมือ ปลายเท้า เข้าหาลำตัว การเช็ดตัวลดไข้ ต้องเช็ดแรงกว่าการเช็ดตัวปกติ เพื่อให้ระบายความร้อนได้ดี และควรวางผ้าบริเวณข้อพับต่างๆ รวมทั้งขาหนีบ และหมั่นเปลี่ยนผ้าขนหนูบ่อยๆ ระหว่างการเช็ดตัว หากเกิดอาการหนาวสั่นควรหยุดเช็ด และห่อตัวสักครู่
– การเช็ดตัวควรเช็ดตัวในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทสะดวกไม่ให้ลมโกรก ถ้าอยู่ในห้องแอร์ควรปิดแอร์ และใส่เสื้อผ้าที่โปร่งสบายไม่ห่มผ้าหนา
– ดูแลและให้ยาลดไข้ตามปริมาณที่แพทย์กำหนด และถ้าลูกมีประวัติเคยชัด ควรให้รับประทานยากันชัก ควบคู่กันไปด้วย
– หลังจากเช็ดตัวลดไข้และรับประทานยาลดไข้แล้ว 30 นาที ให้วัดไข้ซ้ำทุกๆ 4 ชั่วโมง
– ถ้าเด็กมีไข้สูงตลอด ไข้ไม่ลดลง ซึมลง อาเจียน รับประทานไม่ได้ ปัสสาวะน้อยลง และปัสสาวะมีสีเข้มมาก ควรพาเด็กไปพบแพทย์เพื่อรักษาต่อไป
– ในเด็กที่มีไข้สูงและอายุต่ำกว่า 6 ปี ควรได้รับการดูแลเรื่องการเช็ดตัวลดไข้ให้ดี เพราะเด็กอาจเกิดอาการชักจากไข้สูงได้ และถ้าหากมีอาการชักแล้ว โอกาสที่จะชักซ้ำจากไข้สูง จะมีมากกว่าเด็กที่ไม่เคยชักเลย มากถึง 30%
วิธีเช็ดตัว “ลดไข้” ที่ถูกต้อง ควรทำอย่างไร ?
เป็นอาการชักที่เกิดร่วมกับการมีไข้สูง มักพบในเด็กอายุ 3 เดือน – 6 ปี แต่จะพบมากที่สุดในช่วงอายุ 1 – 3 ปีแรก
อาการชักจากไข้สูง อาการแสดงจะมีหลายลักษณะ ตาค้าง ไม่รู้สึกตัว ชักทั้งตัว หรือชักกระตุกเกร็งทั้งตัว ชักระยะสั้นๆ ไม่เกิน 5 นาที และไม่ควรมีอาการชักเฉพาะซีกหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย
เตรียมรับมือหากลูกมีอาการชักจากไข้สูง
สิ่งแรกที่คุณพ่อคุณแม่ควรปฏิบัติเมื่อลูกมีอาการชักจากไข้สูง คือ จับเด็กให้นอนตะแคง บนพื้นราบที่นุ่ม ไม่มีของแข็งกระทบ ถ้ามีเศษอาหารติดในช่องปากให้ล้วงออก เพื่อป้องกันทางเดินหายใจอุดกั้นขณะชัก และรีบพบแพทย์
สิ่งที่ไม่ควรปฏิบัติเด็ดขาด คือ ไม่ควรพยายามทำให้เด็กอาเจียน โดยใช้ช้อนหรือของแข็งใส่เข้าไปในปากเด็ก เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายต่อช่องปากและฟัน หรือทำให้ฟันหลุดไปอุดหลอดลมได้ ถ้าเด็กกัดลิ้น ให้หาผ้านุ่มๆ ใส่ปาก
ในเด็กที่เคยมีประวัติชักจากไข้สูง เมื่อเด็กเริ่มมีไข้ให้ปฏิบัติตามขั้นตอนของการดูแลเด็กที่มีไข้หรือถ้าไข้ยังไม่ลดควรพาไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาต่อไป